اولین شب ربیع الاول، "لیلة المبیت" است. شبی که خداوند به وجود امیرالمومنین امام علی علیه السلام بر فرشتگان مقرب خود مباهات کرد.
در شبی که حضرت محمد (صلی الله علیه وآله) از مکه به مدینه هجرت کرد، امام علی علیه السلام در بستر پیامبر خوابید. این در حالی بود که مشرکان، آماده ی قتل پیامبر بودند.
در همان شب، خداوند به جبرئیل و میکائیل(فرشتگان مقرب الهی) فرمود:
«من میان شما، برادری ایجاد کردم، ولی عُمر یکی از شما دو نفر را طولانی تر از دیگری قرار دادم. کدام یک از شما ایثار می کند در حق برادرش و عمر طولانی را به او می دهد؟!»
پس از کلام خداوند ، هر کدام از جبرئیل و میکائیل، عُمر طولانی را برای خویش خواستند و حاضر به فداکاری نشدند.
خداوند به آن دو فرشته فرمود:
«شما همانند علی بن ابی طالب نیستید. من میان او و محمد، پیمان برادری برقرار ساختم؛
و علی در بستر محمد خوابید تا جانش را فدای او کند و حیات طولانی تر را برای او خواسته است!
حال به سوی علی بروید و او را در برابر دشمنانش محافظت کنید»
جبرئیل و میکائیل نزد علی (علیه السلام) آمدند.
جبرئیل گفت:
«آفرین بر تو ای علی بن ابیطالب! خداوند به وجود تو بر فرشتگان خویش، بالای هفت آسمان مباهات می کند.»
آیه ۲۰۷ سوره بقره در شأن جانفشانی امیرالمومنین در "لیلة المبیت" نازل شد:
«وَمِنَ النَّاسِ مَن يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّـهِ ۗ وَاللَّـهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ»
«و از ميان مردم كسى است كه جان خود را براى طلب خشنودى خدا مىفروشد، و خدا نسبت به بندگان مهربان است»
أسد الغابة في معرفة الصحابة،جلد۴، صفحه۳۵
فصول المهمه ابن صباغ ، صفحه ۴۷
تذکرة الخواص ، صفحه ۴۱
مناقب ابن شهر آشوب، جلد ۲، صفحه ۶۵
سیره حلبی در حاشیه سیره نبوی، جلد ۳، صفحه ۲۷